Türkiye’de işletme kurmak isteyen girişimcilerin karşısına birçok şirket türü çıkıyor. Bunlardan biri de komandit şirkettir. Özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için tercih edilen bu şirket türü, hem şahıs hem de sermaye şirketinin özelliklerini taşımasıyla dikkat çeker. Peki komandit şirket tam olarak nedir, nasıl kurulur, avantajları ve dezavantajları nelerdir? İşte detaylı rehberimiz.
Komandit Şirket Nedir?
Komandit şirket; iki veya daha fazla kişi tarafından, ticari bir işletmeyi işletmek amacıyla kurulan ve bazı ortakların sorumluluğu sınırsız, bazılarının ise koydukları sermaye ile sınırlı olduğu şirket türüdür.
- Komandite ortaklar: Şirketin yönetiminden sorumludur, alacaklılara karşı tüm malvarlıklarıyla sorumludur.
- Komanditer ortaklar: Yalnızca koydukları sermaye kadar sorumludur ve şirketin yönetiminde söz sahibi değildir.
Bu yönüyle komandit şirket, kolektif şirket ile sermaye şirketleri arasında bir yerde konumlanır.
Komandit Şirketin Özellikleri
Komandit şirketin yapısını daha iyi anlamak için temel özelliklerini bilmek gerekir:
- Ortaklık Yapısı: En az bir komandite ve bir komanditer ortak bulunmalıdır.
- Sorumluluk: Komandite ortak sınırsız sorumludur; komanditer ortak yalnızca sermayesiyle sorumludur.
- Unvan: Şirketin ticaret unvanında mutlaka komandite ortağın adı yer almalıdır. Komanditer ortağın adı yazılamaz.
- Tüzel Kişilik: Ticaret siciline kayıtla tüzel kişilik kazanır.
- Vergilendirme: Gelir Vergisi Kanunu’na tabidir. Kurumlar Vergisi’ne tabi değildir.
Komandit Şirket Çeşitleri
Komandit şirketler, kuruluş yapısına göre ikiye ayrılır:
- Adi Komandit Şirket
- TTK hükümlerine göre kurulur.
- Daha çok şahıs şirketi özelliği taşır.
- Küçük ölçekli işletmeler tarafından tercih edilir.
- Sermayesi Paylara Bölünmüş Komandit Şirket
- Anonim şirket özellikleri taşır.
- Sermaye paylara bölünür.
- Orta ölçekli işletmeler ve yatırımcılar için uygundur.
Komandit Şirket Nasıl Kurulur?
Komandit şirket kuruluş süreci diğer şirket türlerine göre daha basittir. İşte adım adım kuruluş süreci:
- Şirket Sözleşmesi Hazırlama
- Ortakların unvanı, sermaye payları, şirketin faaliyet konusu belirtilir.
- Noter onaylı olmalıdır.
- Ticaret Sicili Kaydı
- Ticaret sicil müdürlüğüne başvuru yapılır.
- Şirket bu aşamada tüzel kişilik kazanır.
- Vergi Dairesi ve SGK Kaydı
- Vergi numarası alınır.
- Çalışanlar için SGK kaydı yapılır.
- Diğer İşlemler
- İmza sirküleri hazırlanır.
- Yasal defterler tasdik ettirilir.
Komandit Şirketin Avantajları
- Kuruluş süreci kolay ve masrafsızdır.
- Komanditer ortak, yalnızca koyduğu sermaye kadar risk taşır.
- Vergi avantajı vardır; kurumlar vergisi değil gelir vergisi ödenir.
- Küçük ölçekli işletmeler için uygundur.
- Yönetim komandite ortaklarda toplanır, bu da karar almayı hızlandırır.
Komandit Şirketin Dezavantajları
- Komandite ortak sınırsız sorumluluk taşır, bu büyük bir risktir.
- Sermaye yapısı güçlü değildir, büyüme kapasitesi sınırlıdır.
- Banka kredisi ve yatırımcı bulmak diğer şirket türlerine göre daha zordur.
- Komanditer ortaklar yönetimde söz sahibi olamaz.
Komandit Şirket ile Diğer Şirket Türleri Arasındaki Farklar
- Kolektif Şirket: Tüm ortaklar sınırsız sorumludur. Komandit şirkette ise bazı ortaklar sınırlı sorumludur.
- Limited Şirket: Ortakların sorumluluğu sermaye ile sınırlıdır. Komandit şirkette en az bir ortak sınırsız sorumludur.
- Anonim Şirket: Sermaye paylara bölünmüştür, ortakların sorumluluğu yalnızca paylarıyla sınırlıdır. Komandit şirkette bu durum komanditer ortak için geçerlidir.
Kimler Komandit Şirket Kurabilir?
Komandit şirket genellikle;
- Küçük esnaflar,
- Aile işletmeleri,
- Risk almak istemeyen ancak ortak olmak isteyen kişiler (komanditer ortak),
tarafından tercih edilir.
Komandit Şirket Kime Uygundur?
Komandit şirket, esnek yapısı ve düşük maliyetli kuruluş süreci ile özellikle küçük işletmeler için cazip bir seçenektir. Ancak komandite ortağın sınırsız sorumluluk taşıması, risk faktörünü artırır. Bu nedenle komandit şirket kurmayı düşünen girişimcilerin, ortaklık yapısını ve riskleri iyi değerlendirmesi gerekir.